Adından da anlaşılabileceği gibi reklam olduğu belirtilmeden yapılan reklam olan sosyal medyada örtülü reklam günümüzde özellikle sosyal medya ve dijital ortamda başvurulan bir reklam yöntemidir. Reklam mesajlarının açık olması iletişim sürecinin sağlıklı bir şekilde işlemesi bakımından çok önemlidir. Ancak örtülü reklamlar örtülü, gizli kapaklı bir şekilde gerçekleştirildiğinden reklamların saydamlık ve berraklık ilkesi ile örtüşmez.
Sosyal Medya ve Örtülü Reklam İlişkisi
Günümüzde başka insanlara ulaşmanın en kolay ve kısa yollarından birisi bir sosyal medya hesabına sahip olmaktır. Doğrudan reklam yerine örtülü reklamlar kullanmak aslında marka ya da firmaya daha fazla avantaj sağlayabilir. Öncelikle bu hesapları takip eden kişiler direkt reklam olarak görmedikleri için örtülü reklamı yapılan ürünü/hizmeti daha güvenilir bulabilir. Ayrıca örtülü bir şekilde reklamı yapılan markanın/firmanın influencer tarafından bireysel olarak kullanıldığı algısı uyanabilir. Bu da influencerları ilgiyle takip eden hedef kitleyi cezbedebilir. Bu açılardan aslında sosyal medya örtülü reklamların istenilen başarıya ulaşması için ideal bir ortamdır.
Neden Örtülü Reklam Yapılır?
Bir sosyal medya platformunda paylaşımdaki ürün/hizmet açıkça reklam olduğu belirtilmeden yayınlanıyorsa bu durumda örtülü reklam yasağı ihlal edildiği için hakkında idari yaptırım uygulanabilir. Örtülü reklamlara başvurulma nedeni aslında iki alt başlığa ayrılmaktadır:
- Özellikle alkol, tütün ürünü gibi reklam yasağı olan ürünlerin reklamının yapılmasıdır. Bilindiği üzere tütün ve alkol ürünlerinin reklamının yapılması kamuda uyandıracağı olumsuz etki ve bu ürünlerin bağımlılık oluşturması nedenleriyle yasaktır. Bu nedenle bu ürünlerin reklamı doğrudan yapılamayacağı için sosyal medya kullanıcıları tarafından dolaylı bir şekilde yapılabilmektedir.
- İkinci neden ise daha etkileyici bir pazarlama faaliyeti yürütmek için gerçekleştirilen tanıtımlardır. Bu tanıtımlarda ürün doğrudan reklamı yapılan bir ürün olmadığından kullanıcılara daha güvenilir ve daha cazip görülmektedir.
Örtülü Reklam Yasal Mı?
Örtülü reklam yasal olmayan sınırlarıyla, meşru olarak uygulanan diğer tüm iletişim yöntemi faaliyetlerini bir bakıma töhmet altında bırakan; manipülasyon etkisine sahip olan bir reklam türüdür. Bu nedenle örtülü reklam yapılması konusunu hedef alan kanun hükümleri mevcuttur. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. maddesi yayınlanan mecranın türüne bakılmaksızın bir reklamın kendisinden reklam olduğunun açıkça anlaşılabilmesi gerektiğine değinmektedir. Bu hüküm doğrultusunda örtülü reklam yapılması tüm yayın platformları (sosyal medya da dahil olmak üzere) bakımından yasaklanmıştır.
Örtülü reklam yasağının ihlali durumunda hem sosyal medya kullanıcısı hem de reklam veren/sponsor idari yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Örtülü reklam nedeniyle aynı zamanda gerekli görülürse tedbiren durdurma cezasına da hükmedilebilir.
Örtülü Reklam Yapmamak İçin Ne Yapmalı?
Örtülü reklam yasağını ihlal etmemek için reklamın açıkça reklam olduğu anlaşılır olmalıdır. Bunu belirtmek için de sosyal medya kullanıcılarına pek çok rol düşmektedir:
- Sosyal medya platformlarında paylaşılan video, fotoğraf ya da metinde reklam verene ait bir ad, ticaret unvanı, marka bilgileri olmak zorundadır.
- Aynı zamanda örtülü reklam yapmak istemiyorsanız paylaşımlarınızda; #reklam, #sponsor, #ortaklık, #işbirliği, #reklam/tanıtım, @(reklam veren) tarafından sağlandı/hediye olarak alındı/işbirliği gibi ifadelere yer vermeniz gerekecektir. Yine burada belirtilecek hashtag ve etiketler sosyal medya platformunun mahiyetine göre değişiklik gösterebilir.
- Tüketiciyi yanıltan ve aldatan, örtülü reklam dilinden uzak durmalısınız.
Örtülü reklam yasağına uyulması tüketicilere reklamların açıklık ve berraklık ilkeleri çerçevesinde bilgi verilmesini sağlar. Günümüzde pek çok sosyal medya kullanıcısı tarafından başvurulan örtülü reklam yapılması bu kişilerin ciddi meblağlarda idari para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarına yol açabilir. Bu nedenle paylaşımlarınızdan açıkça reklam olduklarının anlaşılmasına özen göstermenizi ve hedef kitlenizle aranızda güvene dayalı bir bağ kurmanızı öneririz.
Sosyal Medya ile ilgili diğer yazılarımız da ilginizi çekebilir >>>
Sosyal Medyada Çekiliş ve Yarışmalar Yapmanın Kuralları Nelerdir?